Ty też nie wyobrażasz sobie Świąt Bożego Narodzenia bez jodełki lub świerka pięknie przystrojonego bombkami, gwiazdkami, aniołkami i innymi dekoracjami? Migoczące światełka kolorowych lampek stwarzają magiczną atmosferę! Skąd jednak w ogóle wzięła się ta tradycja? Przeczytaj i poznaj pasjonującą historię, dowiedz się, jak drzewka przystrajano przed wiekami, co symbolizowały pierwsze ozdoby na choinkę oraz kiedy zwyczaj ten trafił do Polski.
Spis treści
- „Wiecznie zielone drzewko” – nieodłączny element Świąt Bożego Narodzenia
- Pierwsze wzmianki o choince – symbolu Świąt
- Alzacja – miejsce, w którym zapoczątkowano nową tradycję
- Kiedy moda na przystrajanie choinki dotarła do Polski?
- Co symbolizowały pierwsze ozdoby choinkowe?
- Nieprzerwana popularność tradycji
„Wiecznie zielone drzewko” – nieodłączny element Świąt Bożego Narodzenia
W niemal wszystkich polskich domach z utęsknieniem czeka się na Święta Bożego Narodzenia. Często już na początku grudnia rozpoczynają się pierwsze przygotowania – robi się gruntowne porządki, piecze pierniki z przepisu przekazywanego z pokolenia na pokolenie, wybiera prezenty, które ucieszą najbliższych.
Wiele osób posiada pamiątkowe dekoracje na choinkę, które przez długie lata trafiają na gałązki żywego lub sztucznego drzewka. Na co najmniej kilkanaście dni to ono staje się najważniejszym elementem wnętrz. To pod choinkę trafiają pięknie zapakowane paczki, przy niej łamiemy się opłatkiem i składamy płynące prosto z serca życzenia. To obok niej wspólnie śpiewamy kolędy, ciesząc się czasem spędzonym z bliskimi.
Pierwsze wzmianki o choince – symbolu Świąt
Tradycja choinki jako nieodłącznego elementu Bożego Narodzenia jest bardzo długa. W wielu kulturach iglaste gałązki były uznawane za symbol życia i odradzania się. Pierwsze wzmianki o rajskim „drzewku poznania dobra i zła” można znaleźć już w misteriach o Adamie i Ewie, które były wystawiane w Wigilię w średniowiecznych kościołach.
Alzacja – miejsce, w którym zapoczątkowano nową tradycję
Za ojczyznę nowego obyczaju uznano Alzację. To właśnie tutaj w XVI wieku przed Świętami wstawiano do domów iglaste drzewka, które następnie pieczołowicie przyozdabiano. Pierwsze ozdoby na choinkę wykonywano z papieru. Wykorzystywano także dojrzałe jabłka, które odnosiły się do tradycji rajskiego drzewka. Słynny reformator niemieckiego kościoła – Marcin Luter – głosił, aby Boże Narodzenie spędzać w zaciszu domowego ogniska. Był on zwolennikiem zwyczaju przystrajania choinek.
Kiedy moda na przystrajanie choinki dotarła do Polski?
Z czasem protestancki zwyczaj przejął także kościół katolicki, a choinka podbiła całą Europę. Do Polski obyczaj przyozdabiania drzewka bożonarodzeniowego przenieśli niemieccy protestanci na przełomie XVIII i XIX wieku. Początkowo został on rozpropagowany na terenie zaboru pruskiego, by z czasem trafić do miast, a następnie wsi w całym kraju. Choinka zastąpiła ludową tradycję wstawiania do domu jemioły lub żłóbka.
Co symbolizowały pierwsze ozdoby choinkowe?
Tradycyjne ozdoby nieco różniły się od współczesnego designu. Finezyjnie zaprojektowane bombki choinkowe (dmuchane z nagrzanego do bardzo wysokiej temperatury szkła) pojawiły się długo później. Początkowo polskie rodziny wykorzystywały do przystrajania zielonego drzewka przedmioty, które każdy miał w domu. Na gałązki trafiały więc orzechy, czerwone jabłka, pocięte kawałki opłatka czy własnoręcznie wypiekane ciasteczka. Osoby o nieco bardziej artystycznej duszy i zamiłowaniu do rękodzieła tworzyły także własne dekoracje ze słomy oraz papieru. Aby rozświetlić choinkę, wykorzystywano świeczki, a później także zimne ognie.
Warto wiedzieć, że dekoracje choinkowe to wcale nie przypadkowe akcesoria, które pięknie się prezentują. Każda z nich ma swoją własną symbolikę! Jabłka zostały zaczerpnięte z podań katolickich o rajskim drzewku. Wierzono, że zapewnią one zdrowie oraz urodę. Orzechy miały przyciągać bogactwo i siłę, a łańcuchy wzmacniać rodzinne więzi. Światełka rozpraszają ciemności, dlatego miały chronić przed złem, a gwiazda betlejemska wskazuje drogę powrotną do domu. Dzwoneczki to symbol radości i dobrej nowiny, którą jest narodzenie Chrystusa.
Nieprzerwana popularność tradycji
Przez kolejne dziesięciolecia choinki przeszły ogromną metamorfozę. Pojawiły się nowe ozdoby zgodne z aktualnymi trendami w modzie, designie i dekoracji wnętrz. Bogactwo kształtów, form, materiałów, jak również wzorów bombek corocznie zaskakuje nowymi propozycjami. Symbolika bożonarodzeniowego drzewka nadal pozostała jednak taka sama i łączy kolejne pokolenia. Poszukujesz pięknych dekoracji na choinkę? Poznaj kolekcję Vitbis – stwórz wyjątkowe dzieło w swoim domu.
